![](/media/lib/515/n-betelgeza-492de55939653daa01155a8c1f0f0e0c.jpg)
Czerwony nadolbrzym Betelgeza „leczy rany” po gigantycznym wyrzucie masy
17 sierpnia 2022, 15:43Nigdy wcześniej nie widzieliśmy tak gigantycznego wyrzutu masy z powierzchni gwiazdy. To coś, czego zupełnie nie rozumiemy. To całkowicie nowe zjawisko, które możemy szczegółowo obserwować dzięki Teleskopowi Hubble'a. Oglądamy ewolucję gwiazdy w czasie rzeczywistym, mówi uczona.
![](/media/lib/51/piora-moa-i-kiwi-88e01de8f82cb82a69fc0819d6850546.jpg)
Barwy moa
2 lipca 2009, 08:47Naukowcy podjęli pierwszą opartą o analizę DNA próbę rekonstrukcji wymarłych ptaków moa. Posłużyli się przy tym bardzo starymi piórami sprzed mniej więcej 2500 lat, odkrytymi w schroniskach skalnych i jaskiniach Nowej Zelandii.
![](/media/lib/523/n-robinia-20cf993af48cb60b8dd59024c9eb4ea7.jpg)
Ślady kolonializmu widać nawet w rozprzestrzenieniu obcych gatunków roślin
17 października 2022, 16:11Obce gatunki roślin w byłych koloniach tych samych europejskich potęg są średnio bardziej do siebie podobne niż gatunki obce na innych obszarach, a stopień podobieństwa roślin jest proporcjonalny do długości okresu zależności kolonialnej. Takie wnioski płyną z badań przeprowadzonych przez międzynarodowy zespół pracujący pod kierunkiem Bernda lenzera i Franza Essla z Uniwersytetu w Wiedniu. Uczeni badali, jak europejski kolonializm wpłynął na rozprzestrzenianie się roślin na świecie.
![](/media/lib/52/chod-c34e75dcbf6b273fe7a3c0cd527069e1.jpg)
Ekonomiczne machanie
29 lipca 2009, 11:21Czemu podczas chodzenia poruszamy rękoma? Przez lata pozostawało to tajemnicą, a niektórzy twierdzili wręcz, że mamy do czynienia z reliktem z czasów, kiedy chodziliśmy na czworakach. Teraz wreszcie udało się rozstrzygnąć zadawniony spór (Proceedings of the Royal Society B).
![](/media/lib/534/n-jaskinianiedzwiedzia-55b60e6bc3507129abf04e5a70d34f84.jpg)
Rezerwaty przyrody „Jaskinia Niedźwiedzia” i „Śnieżnik Kłodzki” większe o ponad 170 hektarów
13 stycznia 2023, 13:23Pod koniec grudnia Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska (RDOŚ) we Wrocławiu podpisał zarządzenia o powiększeniu rezerwatów przyrody „Śnieżnik Kłodzki” i „Jaskinia Niedźwiedzia”. Zgodnie z prawem zmiany wchodzą w życie 17 stycznia bieżącego roku, 14 dni po ich ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Województwa Dolnośląskiego. Dzięki temu ogólna powierzchnia rezerwatów przyrody w województwie dolnośląskim zwiększy się o 173,48 ha oraz 130,30 ha otuliny.
![](/media/lib/53/pachycereus-pringlei-57442b6744d27d4ad27cda051fdf00d1.jpg)
Bakteryjni pomocnicy
20 sierpnia 2009, 11:37Niektóre gatunki pustynnych kaktusów opanowały trudną i z pozoru niemożliwą sztukę. Rosną i mają się dobrze w miejscach, gdzie nie ma gleby, tylko naga skała. Naukowcom udało się właśnie "rozpracować", jak to robią. Okazało się, że weszły w symbiozę z bakteriami, które specjalnie dla nich rozpuszczają skałę, a w zamian kaktusy pozwalają im żyć w swych korzeniach (Experimental Biology).
![](/media/lib/542/n-endometrioza-2bb39da3c3406f7398f569dcbe757d95.jpg)
Endometrioza a genom – Polacy współautorami największych badań na świecie
15 marca 2023, 13:06Naukowcy z Uniwersytetu Oksfordzkiego, Instytutu Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi, Uniwersytetu Harvarda, Uniwersytetu Łódzkiego, japońskiego RIKEN, fińskiego Uniwersytetu w Oulu i 20 innych instytucji naukowych, opublikowali wyniki największych na świecie badań nad genetycznymi podstawami endometriozy. W ich trakcie przeanalizowali genomy 60 674 kobiet cierpiących na endometriozę oraz 701 926 pań, których ta choroba nie dotknęła.
![](/media/lib/53/gelato-f7459ce852d95e51548d72037980ab63.jpg)
Mózg "porwany" przez tłuszcze
14 września 2009, 09:35Nasze ciało zostało tak zaprogramowane przez naturę, by przestawać jeść, gdy mamy już dosyć. Okazuje się jednak, że pewien rodzaj kwasu tłuszczowego – kwas palmitynowy – zmienia w krótkim czasie całą chemię mózgu. Wskutek tego do komórek wysyłane są sygnały, by ignorować insulinę i leptynę, które informują o sytości. To dlatego tak trudno oprzeć się kolejnej porcji lodów czy hamburgerowi.
![](/media/lib/550/n-jeziora-38d3949bd4cb0304b4f56bd3bc5f9359.jpg)
Ponad połowa największych światowych jezior i zbiorników traci wodę
23 maja 2023, 10:33Ponad połowa największych jezior na świecie traci wodę, wynika z badań przeprowadzonych przez międzynarodowy zespół naukowy z USA, Francji i Arabii Saudyjskiej. Przyczynami tego stanu rzeczy są głównie globalne ocieplenie oraz niezrównoważona konsumpcja przez człowieka. Jednak, jak zauważają autorzy badań, dzięki opracowanej przez nich nowej metodzie szacunku zasobów wody, trendów oraz przyczyn jej ubywania, można dostarczyć osobom odpowiedzialnym za zarządzanie informacji, pozwalającymi na lepszą ochronę krytycznych źródeł wody.
![](/media/lib/55/reka-z-tatuazem-ea5942a9db52fe2d56beff90916397fb.jpg)
Fale mózgowe bezpośrednio wpływają na zachowanie
2 października 2009, 12:18Fale mózgowe mogą bezpośrednio wpływać na zachowanie, badacze odkryli bowiem, że wzmacniając natężenie określonego ich rodzaju, są w stanie spowodować, by ludzie wykonywali wolne ruchy (Current Biology).